Syntheseonderzoek archeologie, subsidie Agentschap Onroerend Erfgoed
Dit project focust op een van de meest voorkomende en meest iconische structuren uit de archeologie van de Eerste Wereldoorlog: de loopgraven. Hoewel de oppervlaktesporen in de naoorlogse jaren werden uitgewist en je de frontlinies van toen niet langer kan aflezen uit het landschap, zijn er nog honderden kilometers loopgraven bewaard. Vaak zijn ze slechts subtiel aanwezig, aan het gezicht onttrokken door begroeiing of nauwelijks nog zichtbaar door hun geringe hoogte. In de bossen in de Westhoek zijn duizenden overgroeide bomkraters en tientallen kilometers loopgraven nog af te lezen uit het oppervlak. In de bodem, nauwelijks 30 centimeter diep en onzichtbaar voor het blote oog, sluimert een andere bron. Overal in de Westhoek, maar op verrassend veel plekken ook diep in het achterland, ligt net onder het maaiveld een archeologische laag van informatie.
Op basis van onderzoek van historische luchtfoto’s uit WO1 weten we perfect waar de loopgraven zich bevonden: in de frontstreek tussen Nieuwpoort en de Franse grens werden zo meer dan 5000 kilometer loopgraven gegraven. Al meer dan 160 archeologische onderzoeken werden uitgevoerd op sites met archeologie uit de Eerste Wereldoorlog, en in het overgrote deel van die proefsleuven en opgravingen werden loopgraven aangetroffen. Voorlopig gaat het over 452 loopgraven, met een totale lengte van 12 km. We willen al die informatie samenbrengen en de aangetroffen loopgraven onder de loep nemen. Daarnaast gaan we ook praktische voorstellen doen voor toekomstige opgravingen op WO1-sites, zowel op vlak van typologie als op vlak van de methodologie van de opgraving.
Algemene doelstellingen van het project
- Opstellen van een bruikbare en alles omvattende typologie van loopgraven
- Ruimtelijke analyse van de reeds onderzochte loopgraven
- Voorstel van een methodologie voor het onderzoeken van loopgraven tijdens archeologische opgravingen
Directe output, op verschillende niveaus
- Een bruikbare handleiding over de typologie van loopgraven, een methodologische richtlijn, en een overzichtelijk loopgraafformulier voor de registratie
- Een wetenschappelijke publicatie over zowel typologie en evolutie van loopgraven in WO1, als over de methodologie van het opgraven
- Lezingen om de resultaten bekend te maken
- 19-20 oktober 2019: Conference in Conflict Archaeology (Glasgow)
- 6 december 2019: Conflict in Contact (Aalter)
In samenwerking met
